Ρεκόρ Μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα το 2024
Το 2024 καταγράφηκε ως ένα έτος-ορόσημο για τη χώρα μας στον τομέα των μεταμοσχεύσεων, με 367 συνολικές μεταμοσχεύσεις και 10,6 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Αυτά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στη διάρκεια της ημερίδας OrganMeetings, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29 Απριλίου στο Ωνάσειο Νοσοκομείο, με τίτλο «Όλοι Μαζί Δυναμώνουμε την Αλυσίδα Ζωής». Σημαντικός παράγοντας αυτής της επιτυχίας είναι η συντονισμένη προσπάθεια που έχει καταβληθεί από το Υπουργείο Υγείας, τον οργανισμό Ωνάση, τον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και άλλες μεταμοσχευτικές ομάδες σε δημόσια νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Κατά την εκδήλωση, ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ανέφερε ότι το μέλλον στον τομέα των μεταμοσχεύσεων φαίνεται ακόμη πιο ελπιδοφόρο. Ανέφερε ότι πολύ σύντομα, πιθανώς και τον επόμενο μήνα, θα υπάρξει μια νέα ψηφιακή «τομή» που αναμένεται να αλλάξει ριζικά το τοπίο των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο της προγραμματισμένης ενημέρωσης για το Εθνικό Μητρώο Δωρητών, οι πολίτες αναμένονται να λάβουν ενημερωτικό SMS από την ΗΔΙΚΑ, καθώς επίσης και σχετική ειδοποίηση μέσω του myHealthApp, καλώντας τους άνω των 18 ετών να δηλώσουν τη διάθεσή τους να γίνουν δωρητές οργάνων μέσω μιας απλής ηλεκτρονικής φόρμας.
Ο κ. Γεωργιάδης παρουσίασε επίσης τον εαυτό του ως εγγεγραμμένο δότη οργάνων, περιγράφοντας τη μεταμόσχευση ως «το μέγιστο δώρο ζωής και την απόλυτη πράξη αλτρουισμού και ανθρωπιάς». Ο υπουργός σημείωσε ότι το Ωνάσειο Νοσοκομείο έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις μεταμοσχεύσεις μέχρι σήμερα, και εξέφρασε την ελπίδα ότι το 2025 θα είναι ακόμη πιο παραγωγικό χρονιά για αυτές τις διαδικασίες.
Σημαντική Αύξηση Μεταμοσχεύσεων το 2024
Ο χάρτης των 367 μεταμοσχεύσεων το 2024 αναδεικνύει μια σημαντική πρόοδο στην υγειονομική περίθαλψη της χώρας. Το 2025, η θετική τάση φαίνεται να συνεχίζεται, καθώς έχουν καταγράφει ήδη 103 μεταμοσχεύσεις στους πρώτους μήνες του έτους. Οι μεταμοσχεύσεις περιλαμβάνουν:
- 151 μεταμοσχεύσεις νεφρού
- 123 από ζώντες δότες
- 52 μεταμοσχεύσεις ήπατος
- 2 μεταμοσχεύσεις ήπατος από ζώντες δότες, σημειώνοντας ένα νέο ορόσημο για τη χώρα
- 23 μεταμοσχεύσεις καρδιάς
- 12 μεταμοσχεύσεις πνευμόνων
- 2 διπλές μεταμοσχεύσεις παγκρέατος και νεφρού, που για πρώτη φορά πραγματοποιούνται στην Ελλάδα
- 1 διπλή μεταμόσχευση νεφρού και ήπατος
- 1 διπλή μεταμόσχευση καρδιάς και πνευμόνων, επίσης για πρώτη φορά
Ο Αλέξανδρος Μωρέλλας, υπεύθυνος προγραμμάτων υγείας του Ιδρύματος Ωνάση και συντονιστής της εκδήλωσης, δήλωσε ότι «η γνώση και η ενημέρωση σώζουν ζωές» και τόνισε τη σημασία του ρόλου των ΜΜΕ στην διαμόρφωση της αντίληψης γύρω από τη δωρεά οργάνων. Υπογράμμισε την ανάγκη για στρατηγικές αλλαγής συμπεριφοράς και όχι αποκλειστικά ευαισθητοποίησης, αναφερόμενος στην αναγκαιότητα να γίνουν σωστές συζητήσεις για τη δωρεά οργάνων στο κοινό.
Ανάγκη για Ενίσχυση της Δωρεάς Οργάνων
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης γύρω από την εθνική επάρκεια σε μοσχεύματα, ο πρόεδρος του Ωνασείου Νοσοκομείου, Ιωάννης Μπολέτης, υπογράμμισε τη σημασία ενίσχυσης της κουλτούρας της δωρεάς, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα συμπαγή όργανα. Εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα του 2024, ενώ ανακοίνωσε την ανάθεση στο Ωνάσειο του εργαστηρίου ανοσολογικών εξετάσεων για τη Νότια Ελλάδα, το οποίο θα είναι κρίσιμο για την υποστήριξη των αυξανόμενων αναγκών δωρεάς.
Ο πρόεδρος του ΕΟΜ, Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης, τόνισε την αξία της επιστημονικής ενημέρωσης και εξέφρασε την αισιοδοξία του για ακόμα μεγαλύτερη απόδοση το επόμενο έτος. Ανέφερε επίσης την ανάγκη εκπαίδευσης στα σχολεία μέσω πρωτοβουλιών όπως οι Οργανούληδες και υπογράμμισε τη σημασία της αναθεώρησης των κριτηρίων για τον εγκεφαλικό και καρδιακό θάνατο, ως παράγοντες που θα επηρεάσουν θετικά την μεταμοσχευτική απόδοση της χώρας.
Ο Ρόλος του Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων
Η Γιούλη Μενουδάκου, προϊσταμένη Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων του ΕΟΜ, εστίασε στην αναγκαιότητα ορθής πληροφόρησης και αποκάλυψε ότι πάνω από 1.350 ασθενείς βρίσκονται σε λίστα αναμονής, με μέσο χρόνο αναμονής τα 8,8 έτη. Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, σε περίπτωση που δεν υπάρξει δηλωμένη συναίνεση, η απόφαση για τη δωρεά οργάνων περνά στην οικογένεια του δυνητικού δότη.
Επιβεβαίωσε, μάλιστα, ότι η ραγδαία αύξηση των μεταμοσχεύσεων οφείλεται στην εισαγωγή του ρόλου του τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων, οποίος είναι γιατρός ή νοσηλευτής εντός νοσοκομείων και ΜΕΘ που εντοπίζει περιστατικά εγκεφαλικού θανάτου, επικοινωνεί με τις οικογένειες και συντονίζει την προσπάθεια δωρεάς. Όπως δήλωσε, «παλαιότερα περνούσαν εβδομάδες χωρίς καμία αναγγελία. Τώρα έχουμε περισσότερες από μία πλειάδα αναγγελιών καθημερινά».
Το Υπουργείο Υγείας συναισθανόμενο τη σημασία του ρόλου του Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων, έχει ενισχύσει την κεντρική υπηρεσία με 8 νέους συντονιστές και έχει προσλάβει 20 τοπικούς συντονιστές σε νοσοκομεία, συνεχίζοντας παράλληλα την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας μέσω δράσεων όπως τα OrganMeetings.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης, καταλήγοντας, ανέφερε ότι «η κουλτούρα της μεταμόσχευσης συνάδει με το φιλότιμο των Ελλήνων» και ότι η ελληνική πολιτεία θα πράξει ό,τι είναι απαραίτητο για να μετατραπεί αυτό το όραμα σε πραγματικότητα, ώστε οι πολίτες να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Με αυτήν την κουβέντα, απευθύνθηκε στον καθένα μας λέγοντας: «Όλοι είμαστε θνητοί… ο καθένας μπορεί να βρεθεί στη θέση του δότη ή του λήπτη».
Το επόμενο βήμα στην εθνική προσπάθεια ευαισθητοποίησης είναι το νέο OrganMeetings που έχει προγραμματιστεί για τις 25 Ιουνίου, ενώ η Ελλάδα θα φιλοξενήσει στις 10-11 Οκτωβρίου στην Καλαμάτα την Ευρωπαϊκή Ημέρα Δωρεάς και Μεταμοσχεύσεων.